Alle zorgverleners hebben hetzelfde belang: het leveren van patiëntwaarde. Daarbij heeft iedere afdeling zijn eigen rol en werkprocessen, die helaas niet altijd op elkaar aansluiten. Met verlies van efficiency tot gevolg. Steeds meer ziekenhuizen zijn bezig met een Lean. Ook in de langdurige zorg wordt deze methodiek steeds vaker gebruikt als middel om meer patiëntgericht en efficiënt te werken. Lean is uitermate geschikt voor procesoptimalisatie en standaardisatie van kwaliteit.
Marc Rouppe van der Voort, manager Lean en zorglogistiek in het St. Antonius Ziekenhuis zegt hierover: ‘Efficiënt werken in de zorg om tijd en kosten te besparen is prachtig, maar het mag nooit ten koste gaan van de zorg aan patiënten. Ook mag het er niet toe leiden dat zorgprofessionals op hun tenen moeten lopen om planningen te halen, met het risico dat zij afknappen op hun vak.’
Wat is Lean?
Lean is het continu verbeteren van werkprocessen om verspilling te voorkomen. Denk aan een verpleegkundige die continu over de afdeling loopt op zoek naar een infuuspaal, of verschillende stapels dossiers die allemaal op elkaar lijken waardoor de kans op fouten vergroot wordt. Maar ook complexere problemen, zoals fluctuaties in toegangstijden, zijn zaken waar we Lean voor kunnen inzetten. Op een gestructureerde manier zoeken we naar de oorzaak van problemen in het proces. Dit betekent ook dat het niet belangrijk is wie de infuuspaal heeft verplaatst, maar dat we het proces zo willen inrichten dat het niet meer mogelijk is om fouten te maken. Lean zorgt ervoor dat processen efficiënter worden ingericht en gestandaardiseerd. Als je binnen je team zoveel mogelijk op dezelfde manier werkt, vermindert de ruis en bespaar je tijd. Het maakt het werk overzichtelijker, door de tijdswinst wordt de werkdruk verlaagd.
Wat is het verschil tussen Lean en Value Based Healthcare?
Lean helpt bij het terugdringen van verspilling en zorgen dat processen soepeler lopen. Value Based Healthcare richt zich op het vergroten van de waarde die je voor de patiënt toevoegt met zorg. Met andere woorden, Value Based Healthcare wordt juist beter als je Lean werken goed binnen je ziekenhuis of zorginstelling organiseert. Intramuraal maar ook transmuraal, in de samenwerking met de eerstelijnszorg, zoals huisartsenposten en de wijkverpleging. Samengevat kun je zeggen: Value Based Healtcare behaalt het “wat” en Lean “hoe” dat gerealiseerd wordt. Als je bijvoorbeeld de longarts, de röntgenafdeling en bloedprikpoli slimmer laat samenwerken, is de patiënt eerder weer thuis. Binnen het ziekenhuis leidt dat tot sneller beschikbare bedden en dus kortere wachttijden voor patiënten.
Waarom heeft Lean toegevoegde waarde?
Artsen en verpleegkundigen zijn uitstekend opgeleid in zorgefficiency. Het is fantastisch om te zien hoe een arts er in zeer korte tijd in slaagt een sluitende diagnose te stellen. Of hoe een team verpleegkundigen snel en efficiënt een patiënt onderzoekt en verzorgt. Iedereen die in de zorg werkt, zal herkennen en erkennen dat de onderlinge afstemming van de zorgprocessen beter kan. Logisch ook, want binnen een ziekenhuis of zorgorganisatie heb je met diverse afdelingen te maken, die allemaal hun deel moeten bijdragen binnen het diagnose- en behandelingstraject. Het is een enorme opgave om al die stappen in het zorgproces optimaal op elkaar te laten aansluiten, zodat de patiënt snel en goed geholpen wordt. Dit is juist waar Lean veel toegevoegde waarde heeft, het zorgt voor efficiëntere zorgprocessen en draagt er ook aan bij dat zorgprofessionals zich prettiger voelen in hun werk.
Process Mining en Lean
Om Lean te kunnen toepassen is het van belang om goed inzicht te hebben in de zorgprocessen. Veelal worden processen handmatig tijdens workshops op brown-paper vastgelegd en uitgewerkt. Daarbij blijkt het vaak nog knap lastig om het proces echt goed in beeld te brengen. Veelal is het proces ook prima ingericht voor de gemiddelde patiënt. Maar juist praktijkvariaties (patiënten of situaties die afwijkend zijn) zorgen vaak voor verstoringen en inefficientie. Natuurlijk wil je niet voor iedere uitzondering een oplossing, maar veel voorkomende praktijkvariaties wil je zeker wel meenemen in het zorgproces!
Daarnaast zijn vaak de overdrachtsmomenten of afstemmingsmomenten in de zorgprocessen lastig in beeld te brengen omdat hier verschillende disciplines bij elkaar komen, met verschillende manieren van werken en er geen echte eindverantwoordelijke is.
Echt goed inzicht in de overdrachtsmomenten, in welke afwijkingen vaak voorkomen en veel verstoring tot gevolg hebben zou enorm waardevol zijn. Laat dit nu juist zijn wat Process Mining kan bieden. Process Mining maakt gebruik van data uit de IT systemen (bijv. EPD) om inzicht te geven in de manier van werken. Process Mining geeft je inzicht in het daadwerkelijke verloop van het zorgproces inclusief de afwijkingen en hoe vaak die voorkomen. Daarnaast geeft Process Mining je inzicht in de hele keten zodat je ook de overdrachtsmomenten en problemen in de afstemming inzichtelijk hebt. Verschillende type verspillingen worden met Process Mining inzichtelijk en gekwantificeerd. Je weet niet alleen wat het probleem is maar kent ook de omvang en gevolgen.
Zelf aan de slag met Process Mining binnen jouw organisatie?
Schrijf je in voor de gratis Masterclass!
Anderen bekeken ook:
Process Mining bij VBHC
Het streven van iedere zorginstelling en van ieder ziekenhuis is betere zorg en kwaliteit leveren tegen aanvaardbare kosten. Veel organisaties adopteren daarbij Value Based Healthcare (VBHC) van Porter. Belangrijkste principes binnen VBHC zijn organiseren rondom de...
Value Based Healthcare in ziekenhuizen
Value Based Healthcare is op dit moment een zeer actueel thema in de zorg. In de basis gaat dit over het maximaliseren van de waarde voor de patiënt. Michael Porter lanceerde in 2016 het concept voor Value Based Healthcare. Ik vind het een fijne denkoefening en zeker...
Grip op zorgprocessen – artikel 3/3
Artikel 3 in de reeks Data Gedreven Bekostiging van de Zorg [lees hier artikel 1] [lees hier artikel 2] Hoe houden we de bekostiging in de zorg onder controle? Dit is het thema van deze serie blog artikelen, dit artikel is de afsluitende blog in een serie van drie....
Roderick Schreuder
Roderick Schreuder is een technologie ondernemer en data science expert. Hij heeft + 20 jaar ervaring in verschillende sectoren bij organisaties zoals Philips, ING, Heerema, Achmea, NXP en Belastingdienst. Sinds 2006 is hij betrokken bij BiZZdesign en heeft zich recent gestort op de data science techniek ‘Process Mining’ bij MonkeyMining. Roderick is regelmatig gastspreker op conferenties en congressen en wordt regelmatig gevraagd om technologie inspiratiesessies voor directies en management teams te faciliteren. Daarnaast is hij verbonden aan de Hogeschool Utrecht, Avans Hogeschool en Business University Nyenrode.
Recente reacties