Data gedreven bekostiging van de zorg – artikel 1/3

.. dat komt vooral doordat we tijdelijk minder mensen helpen.

Bekostiging van de zorg

Onze zorg kost geld, veel geld. Recentelijk is de zorg betaalbaarder geworden, wijst hoogleraar Betaalbaarheid in de Zorg Patrick Jeurissen uit. Maar, zo legt hij uit, dat komt vooral doordat we tijdelijk minder mensen helpen. Op termijn zal de vraag naar zorg verder stijgen en wordt een goede grip op de bekostiging van de zorg nóg belangrijker. Hoewel onze zorgverleners al jaren goede zorg leveren, zijn ze ook 40% van hun tijd kwijt aan administratie. Welke potentie hebben deze mensen als ze al hun tijd wel kunnen besteden aan hun eigenlijke werk?

Echter is grip op zorgkosten niet eenvoudig en is de bekostiging in de zorg juist complex. Bij andere vakgebieden lijkt het zo makkelijk, bijvoorbeeld: als je je auto bij de garage brengt, dan kan krijg je voor de kosten voor de geleverde service en materialen een bonnetje. In de zorg is dat een lastiger verhaal. Enerzijds willen we eenduidige en overzichtelijke prestaties, anderzijds willen we ook gepersonaliseerde zorg aanbieden. Helaas is de afstand tussen ontvanger, bepaler en betaler hierbij juist vaak groot.

Grip op de prestaties in combinatie met het huishoudboekje is de laatste jaren een steeds relevanter aandachtspunt voor zorgorganisaties. Dit begint met de definitie van een prestatie. En vervolgens vaststellen welke combinatie van zorgproducten worden gebundeld tot een prestatie. Inzicht op de geleverde zorg is cruciaal om te komen tot een integrale kostprijs. En dat vraagt om een integrale aanpak.

Voor de antwoorden op deze vragen is een goede regie, constante communicatie en de juiste data nodig.

Inzicht verkrijgen

Een kostprijs is een resultaat van de samenkomst van mensen, processen en systemen. Het vereist overzicht over je hele organisatie en inzicht in welke zorg er precies geleverd wordt:

•  Aan wie leveren we zorg?
• Welke zorgvragen hebben deze mensen en welke behandelingen zijn daarvoor nodig?
• Wie voeren deze behandelingen uit en hoe vaak wordt dit gedaan?
• Welke variatie is daarbij van toepassing?
• Wat is de personele inzet en wat kost het materieel dat gebruikt wordt?

Voor de antwoorden op deze vragen is een goede regie, constante communicatie en de juiste data nodig.

Zorgorganisaties zijn vaak vooral bezig om de problemen van het moment en te vaak belandt het in een duur en extern consultancy traject. Hierbij ontbreekt het veelal aan een lange-termijn aanpak en mist de aansluiting met de zorg zelf. Zomaar beginnen met het doen van ad-hoc analyses met de data die voorhanden is, is een verleidelijke maar ook een tijdrovende keuze en weinig bestendig. Uiteindelijk leiden deze analyses veelvuldig tot meer vragen dan oplossingen.

Dán pas kunnen er analyses worden gemaakt, die tot waardevolle inzichten leiden.

Grip en diepgaand inzicht op zorgprestaties zorgt ervoor dat je als partij met sterke argumenten aan tafel kan verschijnen

De rol van de zorgverzekeraar

De zorgverzekeraars, de toezichthouder en de verschillende overheden zijn allemaal bezig met de bekostiging van de zorg. Zo sprak minister Bruins van Medische Zorg en Sport zich recentelijk uit over meer vrijheid voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders om gezamenlijk tot een bekostiging te komen.

De zorgverzekeraars hebben een interessante positie. Zij beschikken over een steeds grotere hoeveelheid data over de kosten en de kwaliteit van de zorg. En dankzij nieuwe regulering zijn zij steeds meer geneigd om selectiever te zijn in hun zorgcontracten. Daarnaast beschikken zij, vergeleken met zorginstellingen, vaak over meer middelen en data om de zorg te analyseren. Voor zorginstellingen is het met hun beperkte middelen vaak lastig om voldoende tegengewicht te kunnen bieden. Grip en diepgaand inzicht op de zorgprestaties zorgt ervoor dat je als partij met sterke argumenten aan tafel kunt verschijnen.

Data gedreven bekostigen zorg biedt perspectief voor een beter betaalbare toekomst. Dan kunnen we mensen, zoals Fluitsma & Van Tijn 22 jaar geleden al zongen, ook in de toekomst in hun waarde laten. De patiënt ziet twee handen aan het bed. De arts voelt twee handen op haar schouder, zich gesteund door een organisatie die weet waar zij mee bezig zijn.

Voorlopig zijn er nog uitdagingen genoeg. In het volgende artikel wordt beschreven hoe de prestatiebekostiging verbetert kan worden: met een data gedreven aanpak.